
Jest odwołanie od decyzji burmistrza Chrzanowa o wydaniu środowiskowych warunków dla planowanego przez Veolię Zakładu Odzysku Energii, który miałby powstać przy ul. Pogorskiej w Chrzanowie. Decyzję władz miasta zaskarżyło do Samorządowego Kolegium Odwoławczego Towarzystwo na rzecz Ziemi z Oświęcimia. Nasi dziennikarze dotarli do tego dokumentu.
Przypomnijmy: w wakacje 2021 roku Veolia Południe – spółka dostarczająca ciepło systemowe sporej części mieszkańców powiatu chrzanowskiego, ogłosiła chęć budowy Zakładu Odzysku Energii w miejscu obecnej ciepłowni przy ul. Pogorskiej 36 w Chrzanowie. Inwestycja, powszechnie określana słowem „spalarnia”, miałaby umożliwić Veolii zastąpienie węgla paliwem alternatywnym (pre-RDF), czyli frakcjami odpadów komunalnych, które nie nadają się do recyklingu. Inwestor twierdzi, że ZOE pomogłaby zredukować ilość zużywanego do generowania ciepła węgla nawet o 10 tysięcy ton rocznie.
Spalarnia tak, ale nie tu
Od początku jednak sprzeciw mieszkańców Chrzanowa budzi potencjalna lokalizacja inwestycji przy ul. Pogorskiej. Przeciwko budowie ZOE w tym miejscu protestują mieszkańcy bezpośrednio sąsiadujących osiedli Stella i Młodości. Zebrali ponad 3 tysiące podpisów pod petycją. Wielu mieszkańców podkreśla, że rozumie potrzebę budowy spalarni i chce oszczędności związanych z ciepłem oraz zmniejszeniem opłaty za odbiór śmieci. Protest dotyczy jednak nietrafionej – w ich opinii – lokalizacji pomiędzy dwoma osiedlami. Zdaniem mieszkańców, o wiele lepsza lokalizacją są tereny przemysłowe po dawnych zakładach górniczych Trzebionka. Tam zresztą powstanie tego typu inwestycji zakłada niedawno uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego.
Mimo protestów społecznych, Veolia złożyła niezbędną dokumentację dot. ulokowania ZOE przy ul. Pogorskiej. Burmistrz Chrzanowa Robert Maciaszek rozpoczął proces wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji.
Towarzystwo blokuje spalarnie w Polsce
Do postepowania prowadzonego przez burmistrza, jako strona, zostało dopuszczone kontrowersyjne Towarzystwo na rzecz Ziemi z Oświęcimia, które słynie z blokowania inwestycji spalarnianych w całej Polsce. Często – skutecznie. Przykładem może być batalia dotycząca budowy spalarni w Oświęcimiu przez koncern Synthos. Rok temu polska firma ogłosiła nawet, że pozwała TnZ o odszkodowanie w związku z podejmowanymi przez organizację działaniami, które przedłużają procedurę administracyjną w sprawie tej inwestycji. Zażądała 300 tysięcy złotych.
Jednak nie zawsze działania TNZ kończą się blokadą inwestycji. W przypadku spalarni w Gdańsku sąd ostatecznie oddalił skargę Towarzystwa na ostatnim etapie procedury i dał zielone światło do budowy w stolicy Pomorza jednego z najnowocześniejszych zakładów tego typu w Europie.
Decyzja burmistrza, protest Towarzystwa
Pod koniec kwietnia włodarz Chrzanowa zakończył, po niemal dwóch latach, opracowywanie obszernego dokumentu w którym określił warunki środowiskowe dla inwestycji Veolii. Procedura była wielokrotnie przedłużana ze względu na skomplikowanie tematu oraz potrzebę zasięgnięcia opinii od wielu instytucji. Przed majówką udało się zakończyć pracę i opublikować dokument. Na zgłoszenie sprzeciwu przez strony uczestniczące w postępowaniu były dwa tygodnie. Zaskarżenie do SKO przygotowane przez TnZ wpłynęło 4 maja. Trafiło do chrzanowskiego urzędu, który zgodnie z procedura, ma przekazać sprzeciw do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Wówczas ruszy analiza decyzji i argumentów strony protestującej. Jest ich kilka.
Co znajduje się w odwołaniu
Najpoważniejszym wydaje się zarzut o procedowanie decyzji przez niewłaściwy organ. Towarzystwo podnosi w dokumencie:
Jak wynika z analizy struktury własności gruntów w rejonie planowanej inwestycji (w załączeniu) gminie Chrzanów przysługuje prawo rzeczowe do licznych działek w promieniu 100m od granicy inwestycji co powoduje, że gmina Chrzanów była stroną w postępowaniu dot. wydania zaskarżonej decyzji. To zaś oznacza, że reprezentujący ją burmistrz Chrzanowa powinien podlegać wyłączeniu od rozpatrywania sprawy, co z kolei prowadzi do wniosku, że decyzja została wydana przez niewłaściwy organ.
Jako przykłady oświęcimskie stowarzyszenie podaje podobne przypadki w Tychach, Rudzie Śląskiej i Bydgoszczy. W argumentacji TnZ pojawia się również zarzut odwoływania się w dokumencie wydanym przez burmistrza na nieaktualny akt prawny (dot. gospodarowania wodami) – nowe rozporządzenie w tej sprawie weszło w życie 17 lutego bieżącego roku, czego decyzja burmistrza ma nie uwzględniać. Kolejne punkty dotyczą wątpliwości co do emisji wodoru i planowanej instalacji do jego produkcji. TnZ powołując się m.in. na raporty z Wielkiej Brytanii próbuje udowodnić zwiększenie emisji dwutlenku węgla oraz niezgodność budowy z europejskimi wytycznymi. Jeden z punktów dotyczy także niedostosowania formy technicznej decyzji do ustawy o dostępności dokumentów publicznych.
Będzie opóźnienie?
Argumenty podnoszone przez stronę skarżącą zweryfikuje teraz SKO. Kolegium będzie musiało przeanalizować zapisy blisko 150-stronnicowego dokumentu wydanego przez burmistrza Chrzanowa.
Veolia Południe planowała uruchomienie instalacji już w 2025 roku. Jeśli inwestycja nie zostanie całkowicie zablokowana na dalszych etapach formalności prawnych, wskazywany dwa lata temu termin wydaje się mało prawdopodobny.
Będziemy śledzić tę sprawę.
(Red.)
Fot. Spalarnia w Wiedniu – źródło: Pixabay